• 30 Ekim 2023, 14:47

Betonda Oluşacak Çatlaklar

Beton'da kaç çeşit çatlak vardır?
Betondaki çatlak çeşitleri aşağıdaki gibi sınıflandırılabilinir.
• Rötre (büzülme çatlakları)
• Oturma çatlakları
• Yapısal çatlarlar
• Hidratasyon-bağ kesilmesi çatlakları
• Taşıma Çatlakları
• Kil genleşmesi çatlakları
• Agrega -Alkali reaksiyon çatlakları
• Kazalardan - çarpmalardan oluşmuş çatlaklar
• Sülfat etkisinden oluşmuş çatlak ve kopmalar

Bu çatlakların nedenleri nelerdir? Nasıl önlenirler?
1-Rötre çatlakları betonun içinden suyun başka bir yere hızlı şekilde transferinden dolayı oluşurlar,

Toprak
Toprağın üzerine beton dökülür ise toprak bunu emer ve su toprağa transfer olur,

Kalıp
Kuru bir ahşap kalıp veya kuru asmolen üzerine beton dökülür ise ahşap kalıp ve asmolenler betonun içindeki suyu hızlıca emer bunun sonucunda, Su kalıplara yada asmolenlere transfer olur,

Güneş
Hava güneşli ise su buharlaşır ve havaya transfer olur.

Rüzgar
Hava rüzgarlı ise su buharlaşır ve havaya transfer olur.

5-Taşıma çatlakları Bu tip çatlarlar, kalıbın belli bir bölümünün,beton dökümünden sonra çökmesi yada erken alınmasından olan çatlaklardır.

6- Kil genleşmesi çatlakları Kil genleşmesi çatlakları,betonun içinde killi malzeme kullanıldı ise, kilin suyu emmesinden sonra genişlemesi yüzünden meydana gelen çatlaklardır.

Bu çatlaklar nasıl önlenir?
Rötre çatlakları dökülen zeminin(toprak,kalıp,asmolen) suya doyurulması yani beton dökümünden hemen önce sulanması, beton dökümünden sonra (yaklaşık3-4 saat ) betonun telis ile örtülüp suyun içerisinde bırakılması ,ya da kimyasal kür malzemeleri ile kaplanması ,ikincil perdah yapılması ,kısacası betonun içindeki suyun başka bir noktaya transfer olmasının önlenmesi ile çözülür. Oturma çatlakları doru pas payı (minimum 5 cm ) bırakılmasıyla önlenir. Yapısal çatlaklar binanın statik hesaplarının doğru hesaplanması yada hesaplanmış analizlere göre o yapının kullanılması ile çözülür. Hidratasyon bağ kesilmesi çatlakları, hidratasyona başlamış olan betonun yerleştirilmemesi ile çözülür. Taşıma çatlakları,taşıyıcı kalıpların doğru yapılması ve beton mukavemet değerleri takip edilerek kalıpların uygun zamanda sökülmesi ile çözülür. Diğer çatlaklar oluşma sebepleri ortadan kaldırıldığında çözülebilinirler.

2-Oturma çatlakları demir donatının istikametinde oluşurlar.

Betonun priz alma esnasında beton içindeki malzemeler oturmaya çalışır iken,pas payı yeterli değil ise demirin üzerindeki betonlar oturmayacağından demirin yer aldığı güzergahta çatlamalar oluşur.Bu çatlaklara oturma çatlakları denir.

3-Yapısal çatlaklar binanın taşıma problemleri olduğunda ortaya çıkan çatlaklardır.Donatı sayı yada sıklığı konusunda noksanlık var ise veya zeminde herhangi bir sebepten hareketlilik oluşmuş ise bu tip çatlaklarla karşılaşmak mümkündür.

Bu çatlaklar genelde, 45 derece eğimli olarak kolon kiriş bağlantılarında oluşurlar.4- Hidratasyon Bağ kesilmesi çatlakları ,beton döküm sırasında beton yerleştirilmeden önce hidratasyon başlamış ise ve hidrate olan bağlar ,yerleştirme amaçlı olarak koparılıyor ise bu tip çatlaklarla karşılaşmak mümkündür.